
Objętość nie chce i nie odważą się narysować “uniwersalną historię” katechezy i katechizmów w epoce nowożytnej. Jedynie podkreślić kilka uważanych za najbardziej znaczące momenty rzeczywistości katechetyczną. Uwagę zwraca przede wszystkim do Europy (który, nawiasem mówiąc, był wtedy sercem chrześcijaństwa), zaś w Europie, a we Włoszech, Francji, Austrii, Niemczech, w części Hiszpanii. Ale nawet w tych krajach mają przypomnieć wszystkie ważne chwile i wszystkie zainteresowane strony. Są nieobecne jednak, Belgia, Holandia, Wielka Brytania, Irlandia, kraje słowiańskie nie należące do monarchii austro-węgierskiej, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Afryce, Oceanii. Trzeba przyznać jednak, że wszystkie wyłączone, w niemałej mierze były dopływy produkcji i metody katechetyczne sprowadzone z Europy przez operatorów europejskich. Poszczególne “momenty” historyków są podzielone na cztery podstawowe kąty, które z grubsza odpowiadają tych samych okresach historycznych.